Về vụ cháy ở Công ty Rạng Đông: Cần làm rõ hành vi hủy hoại môi trường, che giấu thông tin
VHO- Về việc Công ty cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông đã cố tình khai báo gian dối với cơ quan chức năng, Luật sư Trương Anh Tú (Công ty TNHH Luật TAT) cho biết, dù cơ quan CSĐT xác định có lỗi hay không có lỗi trong vụ cháy thì Công ty Rạng Đông cũng phải có trách nhiệm trong việc để thuỷ ngân phát tán, gây thiệt hại cho những người xung quanh.
Về vụ cháy tại Công ty cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông hiện đang có nhiều thông tin bất nhất
Sau khi vụ cháy xảy ra, nhiều người dân, nhất là những hộ dân sống gần khu vực cháy và những người tham gia cứu hoả, phóng viên tác nghiệp tại hiện trường đã lo ngại về môi trường đất, nước, không khí xung quanh khu vực Công ty cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (viết tắt Công ty Rạng Đông) sẽ bị nhiễm độc tố do thuỷ ngân có trong các bóng đèn sẽ phát tán ra môi trường.
Để trấn an người dân, chiều 30.8 Công ty Rạng Đông đã có văn bản gửi UBND quận Thanh Xuân, Hà Nội để báo cáo về vụ việc. Theo đó, văn bản nêu rõ trong vụ cháy, Công ty Rạng Đông hư hỏng 480.000 bóng đèn huỳnh quang, 2 triệu đèn tròn công suất thấp và 1,6 triệu bóng đèn HQ Compact. Công ty này cho biết, các vật tư, nguyên liệu chính được sử dụng để sản xuất bóng đèn huỳnh quang, CFL, đèn tròn gồm: Bầu đèn CFL làm bằng nhựa PC - đạt chứng chỉ UL, đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người kể cả khi cháy. Đặc biệt, Công ty Rạng Đông cho biết, đơn vị đã nghiên cứu sử dụng loại Amalgam thay thế cho thủy ngân lỏng trước đây và đưa vào sản xuất từ năm 2016. Mà thủy ngân ở dạng Amalgam thường là thể rắn, do đó, khó phát tán, khó bay hơi và dễ thu hồi hơn dạng thủy ngân nguyên chất ở thể lỏng.
Tuy nhiên, Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) trong thông tin mới nhất cho biết: “Qua kiểm tra thực tế của Tổng cục Môi trường ngày 31.8.2019 cùng với quá trình đấu tranh với lãnh đạo Công ty, Công ty Rạng Đông mới thừa nhận toàn bộ 480.000 bóng đèn huỳnh quang bị cháy sử dụng thủy ngân lỏng”. Về việc Công ty Rạng Đông đã cố tình khai báo gian dối, luật sư Trương Anh Tú cho biết, nguyên nhân vụ cháy là gì và việc quản lý, sử dụng hoá chất độc hại của Công ty có đúng quy định pháp luật hay không cần chờ kết luận của cơ quan điều tra. Tuy nhiên, dù cơ quan CSĐT xác định Công ty Rạng Đông có lỗi hay không có lỗi trong vụ cháy thì đơn vị này cũng phải có trách nhiệm trong việc để thuỷ ngân phát tán, gây thiệt hại cho những người xung quanh. Bởi thủy ngân là hóa chất độc hại, được xếp vào nguồn nguy hiểm cao độ.
Bên cạnh đó, theo ThS Luật Phạm Văn Chung, căn cứ quy định tại Điều 237 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 về Tội vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường thì người nào: “Vi phạm quy định về phòng ngừa sự cố môi trường để xảy ra sự cố môi trường; vi phạm quy định về ứng phó, khắc phục sự cố môi trường làm môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng... ; gây chết 2 người trở lên... hoặc gây thiệt hại đến 7.000.000 đồng” thì có thể bị xử phạt tù từ 5 đến 10 năm tù. Do đó, người đứng đầu doanh nghiệp có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự nếu cố tình cung cấp thông tin sai sự thật. Đối với pháp nhân thương mại (công ty) thì tùy tính chất, mức độ tương ứng với các hành vi trên có thể bị phạt tiền đến 10 tỷ đồng; bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động từ 01 năm đến 03 năm hoặc có thể bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn. Mặt khác, công ty này có thể phải bồi thường về dân sự cho các tổ chức, cá nhân vì gây ra thiệt hại, ảnh hưởng đến cuộc sống, sức khỏe, thu nhập... của họ.
Như vậy, với việc thừa nhận toàn bộ 480.000 bóng đèn huỳnh quang bị cháy sử dụng thuỷ ngân lỏng chứ không phải là viên Amalgam như thông tin đã cung cấp cho cơ quan chức năng, Công ty Rạng Đông có dấu hiệu của Tội vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường về hành vi “vi phạm quy định về phòng ngừa sự cố môi trường để xảy ra sự cố môi trường; vi phạm quy định về ứng phó, khắc phục sự cố môi trường làm môi trường...”. Cụ thể theo quy định tại khoản 15 Điều 7 Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 về những hành vi bị nghiêm cấm thì Công ty Rạng Đông có thể đã có hành vi “che giấu hành vi hủy hoại môi trường, cản trở hoạt động bảo vệ môi trường, làm sai lệch thông tin dẫn đến gây hậu quả xấu đối với môi trường”.
Ngoài ra, Công ty cũng có dấu hiệu vi phạm quy định về hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc tại Quyết định số 26/2016/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, Quyết định này quy định rõ về trách nhiệm báo cáo trong ứng phó và khắc phục sự cố hóa chất độc như về loại chất độc; ước tính khối lượng, tốc độ rò rỉ, phát tán hóa chất độc...
Luật sư Đặng Văn Cường, Văn Phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội nhận định, vụ cháy tại kho của Công ty Rạng Đông là một sự cố nghiêm trọng về hỏa hoạn, về hóa chất, gây thiệt hại đến tài sản của doanh nghiệp và sức khỏe của nhiều người dân xung quanh. Bởi vậy, ngoài việc xác định làm rõ nguyên nhân vụ cháy để xem xét trách nhiệm pháp lý thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại cũng sẽ được đặt ra và cần phải được giải quyết để đảm bảo quyền lợi của người lao động, người dân nơi đây.
Chủ tịch UBND TP Hà Nội yêu cầu khẩn trương tẩy độc môi trường, di dời nhà máy |
Dự kiến cơ quan chức năng của Hà Nội sẽ cung cấp thông tin liên quan đến vụ cháy tại Công ty Rạng Đông tại buổi giao ban báo chí thường kỳ ngày 10.9 của Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội, nhưng thực tế đã không diễn ra. Ông Trần Xuân Hà, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội cho biết, hiện nay các cơ quan chức năng của Hà Nội và Trung ương đang tích cực vào cuộc, điều tra, đánh giá lại những vấn đề liên quan. Nếu có vấn đề mới Hà Nội sẽ cung cấp thông tin cho báo chí và người dân. |
HOÀNG HƯƠNG